AKM GdaŁ„sk.
odwiedzono nas:
401195 razy
od 21-06-2016.
POLSKI    ENGLISH
AKM na facebook'u

Wspierajš nas:

Łťaglownia Bryt Sails.
Sklep Wind.
Wydawnictwo MARPRESS.

Prawo drogi na morzu
Tekst Międzynarodowych Przepisów o Zapobieganiu Zderzeniom na Morzu z 1972 roku z wszystkimi poprawkami (1981, 1987, 1989, 1993 , 2001)

CZĘŒĆ A - POSTANOWIENIA OGÓLNE
Prawidło 1. Zakres stosowania.
  1. Niniejsze prawidła stosuje się do wszystkich statków na pełnym morzu i na wszystkich wodach z nim połšczonych dostępnych dla statków morskich.
  2. żadne z postanowień niniejszych prawideł nie stoi na przeszkodzie stosowaniu wydanych przez właœciwš władzę przepisów szczególnych dotyczšcych red, portów, rzek, jezior lub œródlšdowych dróg wodnych połšczonych z morzem pełnym i dostępnych dla statków morskich. Takie przepisy szczególne powinny być, tak dalece, jak jest to możliwe, jak najbardziej dostosowane do niniejszych prawideł.
  3. żadne z postanowień niniejszych prawideł nie stoi na przeszkodzie stosowaniu wydanych przez Rzšd któregokolwiek Państwa przepisów szczególnych odnoœnie do dodatkowych œwiateł pozycyjnych, œwiateł sygnałowych, znaków lub sygnałów dawanych gwizdkiem dla okrętów wojennych i statków w konwoju, a także odnoœnie do dodatkowych œwiateł pozycyjnych lub sygnałowych dla flotylii statków rybackich zajętych połowem. Te dodatkowe œwiatła pozycyjne lub sygnałowe, znaki lub sygnały dawane gwizdkiem powinny być w miarę możliwoœci takie, aby nie można ich było pomylić z jakimkolwiek œwiatłem, znakiem lub sygnałem ustalonym gdziekolwiek w niniejszych prawidłach.
  4. Dla celów niniejszych prawideł Organizacja może przyjšć systemy rozgraniczenia ruchu.
  5. Jeżeli zainteresowany Rzšd stwierdzi, że statek o specjalnej konstrukcji lub przeznaczeniu nie może spełniać w pełni postanowień niniejszych prawideł w odniesieniu do liczby, miejsca zamocowania, Zasięgu lub sektora widocznoœci œwiateł lub znaków, jak również w odniesieniu do rozmieszczenia i charakterystyki urzšdzeń sygnalizacji dżwiękowej, to statek taki powinien odpowiadać takim innym postanowieniom odnoszšcym się do liczby, miejsca zamocowania, zasięgu lub sektora widocznoœci œwiateł lub znaków, jak równie w odniesieniu do rozmieszczenia i charakterystyki urzšdzeń sygnalizacji dŸwiękowej, wydanym przez jego Rzšd, które w odniesieniu do danego statku sš najbardziej zbliżone do niniejszych prawideł.
Prawidło 2. Odpowiedzialnoœć.
  1. Żadne z postanowień niniejszych prawideł nie zwalnia statku lub jego armatora, kapitana bšdŸ załogi od następstw jakiegokolwiek zaniedbania przestrzegania niniejszych prawideł lub zaniedbania zachowania œrodków ostrożnosci, których może wymagać zarówno zwykła praktyka morska, jak i szczególne okolicznoœci danego wypadku.
  2. Przy interpretowaniu i stosowaniu niniejszych prawideł należy uwzględniać wszystkie niebezpieczeństwa żeglugi i zderzenia oraz wszelkie szczególne okolicznoœci, łšcznie z możliwoœciami danych statków, które w celu uniknięcia bezpoœredniego niebezpieczeństwa mogł uczynić konieczne odstšpienie od niniejszych prawideł.
Prawidło 3. Definicje.
  1. Wyraz "statek" oznacza wszelkiego rodzaju urzšdzenie pływajšce, nie wyłšczajšc urzšdzeń bezwypornoœciowych, ekranoplanów (WIG) oraz wodnosamolotów, używanych lub nadajšcych się do użytku jako œrodek transportu wodnego.
  2. Okreœlenie "statek o napędzie mechanicznym" oznacza każdy statek wprowadzany w ruchu przez maszynę.
  3. Okreœlenie "statek żaglowy" oznacza każdy statek pod żaglami pod warunkiem, że urzšdzenie napędowe, jeżeli jest zainstalowane na statku, nie jest używane.
  4. Okreœlenie "statek zajęty połowem" oznacza każdy statek łowišcy sieciami, sznurami haczykowymi, włokami lub innymi narzędziami połowu, które ograniczajš zdolnoœć manewrowš; okreœlenie to nie obejmuje statku łowišcego włóczonymi sznuramivhaczykowymi lub innymi narzędziami połowu, które nie ograniczajš zdolnoœci manewrowej.
  5. Wyraz "wodnosamolot" oznacza każde urzadzenie latajšce przystosowane do manewrowania na wodzie.
  6. Okreœlenie "statek nie odpowiadajšcy za swoje ruchy" oznacza statek, który wskutek wyjštkowych okolicznoœci nie jest w stanie manewrować zgodnie z wymaganiami niniejszych prawideł i dlatego nie może ustšpić z drogi innemu statkowi.
    Okreœlenie "statek o ograniczonej zdolnoœci manewrowej" oobejmuje, ale nie ogranicza się do następujšcych statków, jak:
    1. statek zajęty układaniem, obsługš lub podnoszeniem znaku nawigacyjnego, podwodnego kabla lub rurocišgu;
    2. statek zajęty pracami pogłębiarskimi, hydrograficznymi lub podwodnymi;
    3. statek w drodze zajęty zaopatrywaniem lub przekazywaniem osób, zapasów lub ładunku;
    4. statek zajęty wodowaniem lub podnoszeniem na pokład samolotów;
    5. statek zajęty trałowaniem min;
    6. statek zajęty takš czynnoœciš holowniczš, która poważnie ogranicza statek holujšcy oraz obiekt holowany w ich zdolnoœci do odchylania się od kursu jakim idzie.
  7. Okreœlenie "statek ograniczony swym zanurzeniem" oznacza statek o napędzie mechanicznym, który z powodu swego zanurzenia w stosunku do dostępnej głębokoœci i szerokoœci akwenu żeglownego jest poważnie ograniczony w swojej zdolnoœci do odchylenia się od kursu jakim idzie.
  8. Okreœlenie "w drodze" oznacza, że statek nie stoi na kotwicy, nie jest przymocowany do lšdu i nie stoi na mieliŸnie.
  9. Wyrazy "długoœć" i "szerokoœć" statku oznaczajš jego długoœć całkowitš i największš szerokoœć.
  10. Okreœlenie "ograniczona widzialnoœć" oznacza wszelkie warunki, w których widzialnoœć jest ograniczona wskutek mgły, oparów, padajšcego œniegu, ulewnego deszczu, burz piaskowych lub jakichkolwiek innych podobnych przyczyn.
  11. Okreœlenie "ekranoplan" oznacza pojazd wielomodalny, któego głównym eksploatacyjnym sposobem poruszania si.ę jest lot tuż przy samej powierzchni wykorzystujšc działanie dynamicznej poduszki powietrznej.
CZĘŒĆ B - PRAWIDŁA WYMIJANIA
ROZDZIAŁ I - ZACHOWANIE SIĘ STATKÓW WE WSZELKICH WARUNKACH WIDZIALNOŒCI
Prawidło 4. Zakres stosowania.
Prawidła niniejszego rozdziału stosuje się do wszelkich warunków widzialnoœci.
Prawidło 5. Obserwacja.
Każdy statek powinien stale prowadzić właœciwš obserwację zarówno wzrokowš i słuchowš, jak i za pomocš wszystkich dostępnych œrodków w istniejšcych okolicznoœciach i warunkach odpowiednich do pełnej oceny sytuacji i ryzyka zderzenia.
Prawidło 6. Szybkoœć bezpieczna.
Każdy statek powinien stale iœć z bezpiecznš szybkoœciš, tak aby mógł podjšć właœciwe i skuteczne działanie w celu uniknięcia zderzenia i zatrzymać się w odległoœci odpowiedniej do istniejšcych okolicznoœci i warunków.
Przy ustalaniu bezpiecznej szybkoœci powinny być uwzględnione następujšce czynniki:
  1. przez wszystkie statki:
    1. widzialnoœć;
    2. natężenie ruchu, łšcznie ze zgrupowaniami statków rybackich lub innych statków;
    3. zdolnoœć manewrowa statku, a zwłaszcza odległoœć potrzebna do zatrzymania się statku i jego zwrotnoœć w istniejšcych warunkach;
    4. podczas nocy obecnoœć na dalszym planie œwiateł, takich jak œwiatła nabrzeżne lub rozproszenie œwiateł własnych;
    5. stan wiatru, morza i pršdu oraz bliskoœć niebezpieczeństw nawigacyjnych;
    6. zanurzenie w stosunku do dostępnej głębokoœci wody;
  2. ponadto przez statki używajšce radaru:
    1. charakterystyka, sprawnoœć oraz ograniczenia urzšdzenia radarowego;
    2. ograniczenia wynikajšce z użytej skali Zasięgu radaru;
    3. wpływ stanu morza, pogody i innych zakłócajšcych Ÿródeł na wykrywanie radarem obiektów;
    4. możliwoœć niewykrywania przez radar w odpowiedniej odległoœci małych statków, lodów i innych pływajšcych obiektów;
    5. liczba, położenie i ruch statków wykrytych przez radar;
    6. dokładniejsza ocena widzialnoœci przy użyciu radaru do okreœlania odległoœci do statków lub innych obiektów znajdujšcych się w pobliżu.
Prawidło 7. Ryzyko zderzenia.
  1. W celu ustalenia, czy istnieje ryzyko zderzenia, każdy statek powinien użyć wszelkich dostępnych œrodków stosownych do istniejšcych okolicznoœci i warunków. Jeżeli istnieje jakakolwiek wštpliwoœć co do istnienia ryzyka zderzenia, należy przyjšć, że ono istnieje.
  2. W celu uzyskania wczesnego ostrzeżenia o ryzyku zderzenia należy w sposób właœciwy używać znajdujšcych się na statku zdatnych do użytku urzšdzeń radarowych, łšcznie z przeszukiwaniem na dalekim zasięgu, oraz właœciwie korzystać z nakresów, lub równoważnej, systematycznej obserwacji wykrytych obiektów.
  3. Nie wolno dokonywać oceny sytuacji na podstawie skšpych informacji, szczególnie skšpych informacji radarowych.
  4. Przy ustalaniu, czy istnieje ryzyko zderzenia, należy w szczególnoœci uwzględnić, co następuje:
    1. należy przyjš ć że ryzyko zderzenia istnieje, jeżeli namiar kompasowy na zbliżajšcy się statek nie zmienia się wyrażnie;
    2. ryzyko takie może czasami istnieć nawet wówczas, gdy widoczna jest wyrażna zmiana namiaru, szczególnie przy zbliżaniu się do bardzo dużego statku, zespołu holowniczego lub przy zbliżaniu się do statku na małš odległoœć.
Prawidło 8. Działania w celu uniknięcia zderzenia.
  1. Każde działanie podjęte w celu uniknięcia zderzenia powinno być zgodne z prawidłami niniejszej Częœci oraz jeżeli okolicznoœci na to pozwalajš, powinno być zdecydowane, wykonane wystarczajšco wczeœnie i z należytym uwzględnieniem zasad dobrej praktyki morskiej.
  2. Jeżeli okolicznoœci na to pozwalajš, każda zmiana kursu i szybkoœci, w celu uniknięcia zderzenia powinna być dostatecznie duża, aby była łatwo widoczna dla innego statku obserwujšcego wzrokowo lub za pomocš radaru. Należy unikać kolejno następujšcych po sobie małych zmian kursu i szybkoœci.
  3. Jeżeli istnieje wystarczajšca przestrzeń na morzu, wówczas sama zmiana kursu może być najskuteczniejszym działaniem w celu uniknięcia sytuacji nadmiernego zbliżenia pod warunkiem, że będzie ona znaczna, wykonana w porę i nie wyniknie z niej inna sytuacja nadmiernego zbliżenia.
  4. Działanie podjęte w celu uniknięcia zderzenia z innym statkiem powinno być takie, aby minięcie się statków nastšpiło w bezpiecznej odległoœci. Skutecznoœć takiego działania należy starannie sprawdzać, aż do chwili przejœcia i oddalenia się innego statku.
  5. Jeżeli jest to konieczne w celu uniknięcia zderzenia lub uzyskania dłuższego czasu na ocenę sytuacji, statek powinien zmniejszyć swojš szybkoœć, wytracić bieg przez zatrzymanie swych œrodków napędu lub dać bieg wstecz.
    1. Statek, który w myœl któregokolwiek z niniejszych prawideł jest zobowišzany do nie przeszkadzania przejœciu innego statku powinien, gdy tego wymagajš okolicznoœci przypadku, podjšć zawczasu takie działanie, aby pozostawić wystarczajšco miejsca na morzu, dla bezpiecznego przejœcia innego statku.
    2. Statek zobowišzany do nie przeszkadzania w przejœciu lub bezpiecznemu przejœciu innego statku nie jest zwolniony od tego obowišzku, gdy zbliża się do innego statku w taki sposób, że powoduje to ryzyko zderzenia, a gdy podejmuje działanie, to powinien w pełni uwzględniać działanie, jakie moze być wymagane prawidłami niniejszej częœci.
    3. Statek, którego przejœciu nie należy przeszkadzać, pozostaje w pełni zobowišzany do przestrzegania prawideł niniejszej częœci, gdy dwa statki zbliżajš się do siebie w taki sposób, że powoduje to ryzyko zderzenia.
Prawidło 9. Wšskie przejœcia.
  1. Statek idšcy wzdłużcwšskiego przejœcia lub toru wodnego powinien trzymać się tak blisko, jak dalece jest to bezpieczne i wykonalne, zewnętrznej granicy takiego przejœcia lub toru, leżšcego z jego prawej burty.
  2. Statek o długoœci mniejszej niż 20 m lub statek żaglowy nie powinien przeszkadzać przejœciu statku, który może bezpiecznie nawigować tylko w granicach wšskiego przejœcia lub toru wodnego.
  3. Statek zajęty połowem nie powinien przeszkadzać przejœciu jakiegokolwiek innego statku nawigujšcego w granicach wšskiego przejœcia lub toru wodnego.
  4. Statek nie powinien przecinać wšskiego przejœcia lub toru wodnego, jeżeli takie przecięcie przeszkadza przejœciu statku, który może bezpiecznie nawigować tylko w granicach takiego przejœcia lub toru. Ten ostatni statek, jeżeli ma wštpliwoœci co do zamiarów statku przecinajšcego przejœcie lub tor, może używac sygnału dŸwiękowego przewidzianego prawidłem 34 d).
    1. Jeżeli wyprzedzanie w wšskim przejœciu lub na torze wodnym może nastšpić tylko wtedy, gdy statek wyprzedzany podejmie działanie pozwalajšce na bezpieczne przejœcie, wówczas statek zamierzajšc wyprzedzić powinien okazać swój zamiar odpowiednim sygnałem dŸwiękowym przewidzianym prawidłem 34 c) i). Statek, który ma być wyprzedzany, jeżeli się na to zgadza, powinien dać odpowiedni sygnał dŸwiękowy przewidziany prawidłem 34 c) ii) i podjšć działanie pozwalajšce na bezpieczne przejœcie, a jeżeli ma wštpliwoœci, dawać sygnały przewidziane prawidłem 34 d).
    2. Prawidło niniejsze nie zwalnia statku wyprzedzajšcego od obwišzku przestrzegania prawidła 13.
  5. Statek zbliżajšcy się do zakrętu lub obszaru wšskiego przejœcia lub toru wodnego, gdzie inne statki mogš być zasłonięte istniejšcš przeszkodš, powinien nawigować ze szczególnš czujnoœciš i ostrożnoœciš oraz dawać odpowiedni sygnał dŸwiękowy okreœlony prawidłem 34e).
  6. Jeżeli okolicznoœci na to pozwalajš, każdy statek powinien unikać kotwiczenia w wšskim przejœciu.
Prawidło 10. Systemy rozgraniczania ruchu.
  1. Niniejsze prawidło stosuje sie do systemów rozgraniczeń ruchu przyjętych przez Organizację i nie zwalnia żadnego statku od obowišzku przestrzegania jakiegokolwiek innego prawidła.
  2. Statek korzystajšcy z systemu rozgraniczenia ruchu powinien:
    1. iœć właœciwym torem kierunkowym w ogólnym kierunku ruchu tego toru;
    2. tak dalece, jak to jest możliwe, trzymać się z daleka od linii lub strefy rozgraniczajšcej;
    3. wchodzić na tor kierunkowy lub wychodzić z niego na końcach toru, a gdy wejœcie lub wyjœcie następuje z któregokolwiek boku toru, wykonać je pod jak najmniejszym kštem w stosunku do ogólnego kierunku ruchu.
  3. Tak dalece, jak to jest możliwe, statek powinien unikać przecinania torów kierunkowych, a jeżeli musi to uczynić, to powinien przecinać je idšc kursem najbardziej, jak to jest możliwie, zbliżonym do kšta prostego w stosunku do ogólnego kierunku ruchu.
    1. Statek nie powinien korzystać ze strefy ruchu przybrzeżnego, jeżeli może bezpiecznie korzystać z odpowiedniego toru kierunkowego w granicach przyległego systemu rozgraniczenia ruchu. Jednakże, statki o długoœci mniejszej niż 20 metrów, statki żaglowe i statki zajęte połowem mogš korzystać ze strefy ruchu przybrzeżnego.
    2. Bez względu na postanowienia powyższego podpunktu i), statek może korzystać ze strefy ruchu przybrzeżnego, gdy jest w drodze do lub z portu, instalacji lub konstrukcji przybrzeżnej, stacji pilotowej lub każdego innego miejsca położonego w granicach strefy ruchu przybrzeżnego lub w celu uniknięcia bezpoœredniego niebezpieczeństwa.
  4. Statek, który nie przecina toru kierunkowego lub statek, który nie wchodzi lub nie wychodzi z toru, nie powinien zasadniczo wchodzić w strefę rozgraniczajšcš lub przecinać linii rozgraniczajšcej, z wyjštkiem:
    1. nagłych wypadków w celu uniknięcia bezpoœredniego niebezpieczeństwa;
    2. zajęcia się połowem w obrębie strefy rozgraniczajšcej.
  5. Statek nawigujšcy w obszarach leżšcych blisko końców systemów rozgraniczenia ruchu powinien nawigować ze szczególnš ostrożnoœciš.
  6. Tak dalece jak to jest możliwe, statek powinien unikać kotwiczenia w systemie rozgraniczenia ruchu lub na obszarach położonych blisko jego końców.
  7. Statek nie korzystajšcy z systemu rozgraniczenia ruchu powinien trzymać się możliwie jak najdalej od niego.
  8. Statek zajęty połowem nie powinien przeszkadzać przejœciu jakiegokolwiek statku idšcego torem kierunkowym.
  9. Statek o długoœci mniejszej niż 20 m lub statek żaglowy nie powinien przeszkadzać bezpiecznemu przejœciu statku o napędzie mechanicznym, idšcego torem kierunkowym.
  10. Statek o ograniczonej zdolnoœci manewrowej, gdy jest zajęty w strefie rozgraniczenia ruchu wykonywaniem czynnoœci majšcych na celu utrzymanie bezpieczeństwa nawigacji, jest zwolniony od przestrzegania postanowień niniejszego prawidła w takim stopniu, w jakim jest to konieczne dla wykonania tych czynnoœci.
  11. statek o ograniczonej zdolnoœci manewrowej, gdy jest zajętyw obrębie systemu rozgraniczenia ruchu układaniem, obsługš lub podnoszeniem kabla podwodnego, jest zwolniony od przestrzegania postanowień niniejszego prawidła w takim stopniu, w jakim jest to konieczne dla wykonania tych czynnoœci.
ROZDZIAŁ II - ZACHOWANIE SIĘ STATKÓW WZAJEMNIE WIDOCZNYCH
Prawidło 11. Zakres stosowania.
Prawidła niniejszego rozdziału stosuje się do statków wzajemnie widocznych.
Prawidło 12. Statki żaglowe.
  1. Jeżeli dwa statki żaglowe zbliżaajš się do siebie w taki sposób, że powoduje to ryzyko zderzenia, wówczas jeden z nich powinien ustšpić z drogi drugiemu, jak następuje:
    1. jeżeli obydwa statki majš wiatr z różnych burt, statek, który ma wiatr z lewej burty, powinien ustšpić z drogi drugiemu statkowi;
    2. jeżeli obydwa statki majš wiatr z tej samej burty, statek znajdujšcy się od strony nawietrznej powinien ustšpić z drogi statkowi znajdujšcemu się od strony zawietrznej;
    3. jezeli statek majšcy wiatr z lewej burty widzi statek znajdujšcy się od strony nawietrznej, a nie może z pewnoœciš ustalić, czy statek ten ma wiatr z lewej, czy z prawej burty, powinien ustšpić z drogi temu statkowi.
  2. W rozumieniu niniejszego prawidła za burtę nawietrznš nalezy uważać burtę przeciwnš do tej, na której statek niesie główny żagiel, a na statku o ożaglowaniu rejowym -burtę przeciwnš do tej, na której niesie największy żagiel skoœny.
Prawidło 13. Wyprzedzanie.
  1. Bez względu na którekolwiek z postanowień zawartych w prawidłach częœci B, rozdziałów I i II każdy statek wyprzedzajšcy inny statek powinien ustšpić z drogi statkowi wyprzedzanemu.
  2. Za wyprzedzajšcy należy uważać taki statek, zbliżajšcy się do innego statku z kierunku więcej niż 22.5 stopnia z tyłu jego trawersu, to znaczy będšcy w takiej pozycji w stosunku do statku wyprzedzanego, że podczas nocy mógłby widzieć tylko œwiatło rufowe tego statku, a nie którekolwiek z jego œwiateł burtowych.
  3. Jeżeli statek ma jakškolwiek wštpliwoœć co do tego, czy jest statkiem wyprzedzajšcym, powinien uznać się za taki statek i działać odpowiednio.
  4. Wszelkie następne zmiany namiaru między dwoma statkami nie mogš uczynić statku wyprzedzajšcego statkiem przecinajšcym kurs w rozumieniu niniejszych prawideł lub zwolnić go od obowišzku trzymania się z daleka od statku wyprzedzanego aż do ostatecznego wyprzedzenia i oddalenia się.
Prawidło 14. Statki idšce wprost na siebie.
  1. Jeżeli dwa statki o napędzie mechanicznym idš przeciwnymi, lub prawie przeciwnymi kursami w taki sposób, że powoduje to ryzyko zderzenia, wówczas każdy z nich powinien zmienić kurs w prawo w taki sposób, aby mógł przejœć z lewej burty drugiego.
  2. Należy przyjšć, że taka sytuacja istnieje, gdy statek widzi inny statek przed dziobem, lub prawie przed dziobem, a podczas nocy mógłby widzieć œwiatła masztowe innego statku w nabieżniku lub prawie w nabieżniku i obydwa œwiatła burtowe tego statku, a podczas dnia widzieć ten statek w odpowiadajšcy temu sposób.
  3. Jeżeli statek ma jakškolwiek wštpliwoœć co do tego, czy sytuacja taka istnieje, powinien przyjšć, że ona istnieje, i działać odpowiednio.
Prawidło 15. Kursy przecinajšce się.
Jeżeli dwa statki o napędzie mechanicznym przecinajš swoje kursy w taki sposób, że powoduje to ryzyko zderzenia, wówczas statek, który ma drugi statek ze swej prawej burty, powinien ustšpić mu z drogi i jeżeli okolicznoœci na to pozwalajš, unikać przecinania kursu przed jego dziobem.
Prawidło 16. Działanie statku ustępujšcego z drogi.
Każdy statek, który zgodnie z niniejszymi prawidłami ma ustšpić z drogi innemu statkowi, powinien w miarę możliwoœci podjšć zawczasu odpowiednie działanie, aby trzymać się w znacznej odległoœci.
Prawidło 17. Działanie statku majšcego pierwszeństwo drogi.
Działanie statku majšcego pierwszeństwo drogi.
    1. Jeżeli jeden z dwóch statków ma ustšpić z drogi, to drugi statek powinien zachowa swój kurs i szybkoœć.
    2. Ten drugi statek może jednak podjšć działanie w celu uniknięcia zderzenia jedynie własnym manewrem, skoro tylko stanie się oczywiste dla niego, że statek obowišzany do ustšpienia z drogi nie podejmuje właœciwego działania stosownie do niniejszych prawideł.
  1. Jeżeli z jakiejkolwiek przyczyny statek obowišzany do zachowania swego kursu i szybkoœci znajdzie się tak blisko, że nie można uniknšć zderzenia tylko przez działanie statku ustępujšcego z drogi, wówczas powinien on podjšć takie działanie, które najlepiej przyczyniš się do uniknięcia zderzenia.
  2. Statek o napędzie mechanicznym, który w sytuacji przecinania się kursów podejmuje działanie zgodne z ustępem a) ii) niniejszego prawidła w celu uniknięcia zderzenia z innym statkiem, powinien, jeżeli okolicznoœci na to pozwalajš, nie zmieniać kursu w lewo, jeżeli z lewej jego burty znajduje się statek.
  3. Niniejsze prawidło nie zwalnia statku majšcego ustšpić z drogi od dopełnienia tego obowišzku.
Prawidło 18. Wzajemne obowišzki statków.
Jeżeli prawidła 9, 10, i 13 nie stanowiš inaczej:
  1. Statek o napędzie mechanicznym w drodze powinien ustšpić z drogi:
    1. statkowi, który nie odpowiada za swoje ruchy;
    2. statkowi o ograniczonej zdolnoœci manewrowej;
    3. statkowi zajętemu połowem;
    4. statkowi żaglowemu.
  2. Statek żaglowy w drodze powinien ustšpić z drogi:
    1. statkowi, który nie odpowiada za swoje ruchy;
    2. statkowi o ograniczonej zdolnoœci manewrowej;
    3. statkowi zajętemu połowem.
  3. Statek zajęty połowem w drodze powinien w miarę możnoœci ustšpić z drogi:
    1. statkowi, który nie odpowiada za swoje ruchy;
    2. statkowi o ograniczonej zdolnoœci manewrowej.
    1. Każdy statek inny niż statek nie odpowiadajšcy za swoje ruchy lub statek o ograniczonej zdolnoœci manewrowej powinien, jeœli okolicznoœci na to pozwalajš, unikać przeszkadzania bezpiecznemu przejœciu statku ograniczonego swoim zanurzeniem i pokazujšcego sygnały przewidziane w prawidle 28;
    2. statek ograniczony swoim zanurzeniem powinien nawigować ze szczególnš ostrożnoœciš, uwzględniajšc w pełni swojš szczególnš sytuację.
  4. Wodnosamolot na wodzie powinien w zasadzie trzymać się w znacznej odległoœci od wszystkich statków i unikać przeszkadzania im w nawigowaniu. Jeżeli jednak istnieje ryzyko zderzenia, powinien on przestrzegać prawideł niniejszej częœci.
    1. Ekranoplna podczas startowania, lšdowania i ltu blisko powierzchni powinien trzymać się z dala od wszystkich innych statków i unikać przeszkadzania im w nawigacji;
    2. ekranoplan używany na powierzchni wody powinien przestrzegać prawideł niniejszej Częœci tak jak statek o napędzie mechanicznym.
ROZDZIAŁ III -ZACHOWANIE SIĘ STATKÓW PODCZAS OGRANICZONEJ WIDZIALNOŒCI
Prawidło 19. Zachowanie się statków podczas ograniczonej widzialnoœci.
  1. Niniejsze prawidło stosuje się do statków, które nie sš wzajemnie widoczne i nawigujš w strefie ograniczonej widzialnoœci lub w jej pobliżu.
  2. Każdy statek powinien iœć z bezpiecznš szybkoœciš, dostosowanš do istniejšcych warunków ograniczonej widzialnoœci. Statek o napędzie mechanicznym powinien utrzymywać swoje maszyny gotowe do wykonania natychmiastowego manewru.
  3. Każdy statek, stosujšc prawidła rozdziału I niniejszej częœci, powinien należycie uwzględniać istniejšce okolicznoœci i warunki ograniczonej widzialnoœci.
  4. Statek, który wykryje tylko za pomocš radaru obecnoœć innego statku, powinien ustalić, czy powstaje sytuacja nadmiernego zbliżenia lub czy istnieje ryzyko zderzenia, a jeżeli tak, to powinien wystarczajšco wczeœnie podjšć działania zapobiegawcze, z tym że jeżeli składa się ono ze zmiany kursu, to należy unikać w miarę możnoœci:
    1. zmiany kursu w lewo, jeżeli z przodu trawersu znajduje się inny statek nie będšcy statkiem wyprzedzanym;
    2. zmiany kursu w kierunku statku na trawersie lub z tyłu trawersu.
  5. Zwyjštkiem wypadku kiedy uznano, że ryzyko zderzenia nie istnieje, każdy statek, który usłyszy przypuszczalnie sprzed swego trawersu sygnał mgłowy innego statku, lub który nie może uniknšć sytuacji nadmiernego zbliżenia do innego statku będšcego przed trawersem, powinien zmniejszyć swš szybkoœć do minimum koniecznego do utrzymania się na swoim kursie. W razie koniecznoœci powinien zatrzymać się, a w każdym razie nawigować z najwyższš ostrożnoœciš, dopóki niebezpieczeństwo zderzenia nie minie.
CZĘŒĆ C - ŒWIATŁA I ZNAKI
Prawidło 20. Zakres stosowania.
  1. Prawidła niniejszej częœci powinny być przestrzegane podczas każdej pogody.
  2. Prawidła dotyczšce œwiateł powinny być przestrzegane od zachodu do wschodu słońca i w tym czasie nie wolno pokazywać żadnych innych œwiateł, z wyjštkiem takich, które nie będš mogły być mylone ze œwiatłami podanymi w niniejszych prawidłach i nie będš zmniejszały ich widzialnoœci, zmieniały ich odróżniajšcego charakteru lub przeszkadzały w utrzymaniu właœciwej obserwacji.
  3. Œwiatła okreœlone niniejszymi prawidłami, jeżeli statek je nosi, powinny być pokazywane również od wschodu do zachodu słońca podczas ograniczonej widzialnoœci i mogš one być pokazywane we wszelkich innych okolicznoœciach, w których uważa się to za konieczne.
  4. Prawidła dotyczšce znaków powinny być przestrzegane podczas dnia.
  5. Œwiatła i znaki wymienione w niniejszych prawidłach powinny być zgodne z postanowieniami Załšcznika I do niniejszych Przepisów.
Prawidło 21. Definicje.
  1. Okreœlenie "œwiatło masztowe" oznacza białe œwiatło umieszczone ponad osiš symetrii statku, oœwietlajšce nieprzerwanie łuk widnokręgu równy 225 stopniom i tak ustawione, aby œwieciło od kierunku prosto w przód do 22.5 stopnia poza trawers każdej burty statku.
  2. Okreœlenie "œwiatła burtowe" oznacza zielone œwiatło z prawej burty i czerwone œwiatło z lewej burty, każde oœwietlajšce nieprzerwanie łuk widnokręgu równy 112.5 stopnia i tak ustawione, aby œwieciło od kierunku prosto w przód do 22.5 stopnia poza trawers odpowiedniej burty. Na statkach o długoœci mniejszej niż 20 metrów œwiatła burtowe mogš być połšczone w jednej latarni niesionej w osi symetrii statku.
  3. Okreœlenie "œwiatło rufowe" oznacza białe œwiatło umieszczone jak najbliżej rufy, oœwietlajšce nieprzerwanie łuk widnokręgu równy 135 stopniom i tak ustawione, aby œwieciło od kierunku prosto w tył do 67.5 stopnia z każdej burty statku.
  4. Okreœlenie "œwiatło holowania" oznacza ółte œwiatło o tej samej charakterystyce co œwiatło rufowe okreœlone w ustępie c) niniejszego prawidła.
  5. Okreœlenie "œwiatło widoczne dookoła widnokręgu" oznacza œwiatło oœwietlajšce nieprzerwanie łuk widnokręgu równy 360 stopniom.
  6. Okreœlenie "œwiatło błyskowe" oznacza œwiatło o błyskach regularnie powtarzanych z częstotliwoœciš 120 lub więcej błysków na minutę.
Prawidło 22. Widzialnoœć œwiateł.
Œwiatła przewidziane niniejszymi prawidłami powinny mieć natężenie okreœlone w ustępie 8 Załšcznika I do niniejszych Przepisów, tak aby były widzialne co najmniej z następujšcych odległoœci:
  1. na statkach o długoœci 50 metrów lub większej:
    1. -œwiatło masztowe -6 mil,
    2. -œwiatło burtowe -3 mile,
    3. -œwiatło rufowe -3 mile,
    4. -œwiatło holowania -3 mile,
    5. -œwiatło białe, czerwone, zielone lub żółte, widoczne dookoła widnokręgu -3 mile;
  2. na statkach o długoœci 12 metrów lub większej, lecz mniejszej niż 50 metrów:
    1. -œwiatło masztowe -5 mil, a jeœli długoœć statku jest mniejsza niż 20 metrów -3 mile,
    2. -œwiatło burtowe -2 mile,
    3. -œwiatło rufowe -2 mile ,
    4. -œwiatło holowania -2 mile,
    5. -œwiatło białe, czerwone, zielone lub żółte widoczne dookoła widnokręgu -2 mile;
  3. na statkach o długoœci mniejszej niż 12 metrów:
    1. -œwiatło masztowe -2 mile,
    2. -œwiatło burtowe -1 mila,
    3. -œwiatło rufowe -2 mile,
    4. -œwiatło holowania -2 mile,
    5. -œwiatło białe, czerwone, zielone lub żółte widoczne dookoła widnokręgu -2 mile.
  4. Na holowanych, trudno zauważalnych, częœciowo zalewanych statkach, lub obiektach:
    1. -œwiatło białe widoczne dookoła widnokręgu -3 mile.
Prawidło 23. Statki o napędzie mechanicznym w drodze.
  1. Statek o napędzie mechanicznym w drodze powinien pokazywać:
    1. œwiatło masztowe z przodu;
    2. drugie œwiatło masztowe z tyłu przedniego i wyżej od niego, z tym że statek o długoœci mniejszej niż 50 metrów nie jest obowišzany do pokazywania tego œwiatła, lecz może je pokazywać;
    3. œwiatła burtowe;
    4. œwiatło rufowe.
  2. Poduszkowiec poruszajšcy się w stanie bezwypornoœciowym powinien, oprócz œwiateł przewidzianych w ustępie a) niniejszego prawidła, pokazywać żółte œwiatło błyskowe widoczne dookoła widnokręgu.
  3. Ekranoplan tylko wtedy kiedy startuje, lšduje i leci w pobliżu powierzchni powinien, oprócz œwiateł przewidzianych w ustępie a) niniejszego prawidła, dodatkowo pokazywać czerwone œwiatło błyskowe o dużym natężeniu widoczne dookoła widnokręgu.
    1. Statek o napędzie mechanicznym o długoœci mniejszej niż 12 metrów może zamiast œwiateł przewidzianych w ustępie a) niniejszego prawidła pokazywać białe œwiatło widoczne dookoła widnokręgu i œwiatła burtowe.
    2. Statek o napędzie mechanicznym o długoœci mniejszej niż 7 metrów, którego maksymalna prędkoœć nie przekracza 7 węzłów, może zamiast œwiateł przewidzianych w ustępie a) niniejszego prawidła pokazywać białe œwiatło widoczne dookoła widnokręgu oraz powinien, jeżeli jest to możliwe, pokazywać także œwiatła burtowe.
    3. Œwiatło masztowe lub œwiatło białe widoczne dookoła widnokręgu na statku o napędzie mechanicznym o długoœci mniejszej niż 12 metrów, jeżeli nie może być umieszczone w płaszczyŸnie symetrii statku, to może być przesunięte od tej płaszczyzny, pod warunkiem, że œwiatła burtowe sš umieszczone w jednej latarni, która powinna być noszona w płaszczyŸnie symetrii statku lub umieszczona tak blisko niej, jak jest to możliwe w tej samej płaszczyŸnie dziób-rufa co latarnia masztowa lub białe œwiatło widoczne dookoła widnokręgu.
Prawidło 24. Holowanie i pchanie.
  1. Statek o napędzie mechanicznym podczas holowania powinien pokazywać:
    1. dwa œwiatła masztowe umieszczone w linii pionowej zamiast œwiatła przewidzianego w prawidle 23 a) i) lub a) ii). Jeżeli długoœć zespołu holowniczego, mierzona od rufy statku holujšcego do tylnego krańca zespołu przekracza 200 m, statek powinien pokazywać trzy takie œwiatła umieszczone w linii pionowej;
    2. œwiatła burtowe;
    3. œwiatło rufowe;
    4. œwiatło holowania umieszczone w linii pionowej nad œwiatłem rufowym;
    5. znak w kształcie rombu w miejscu, skšdbędzie najlepiej widoczny, jeżeli długoœć zespołu holowniczego przekracza 200 metrów.
  2. Gdy statek pchajšcy i statek pchany w przód sš sztywno połšczone w jednostkę zespolonš, powinny być uważane za statek o napędzie mechanicznym i pokazywać œwiatła przewidziane w prawidle 23.
  3. Statek o napędzie mechanicznym podczas pchania w przód lub holowania przy burcie, lecz nie tworzšcy jednostki zespolonej, powinien pokazywać:
    1. dwa œwiatła masztowe z przodu umieszczone w linii pionowej zamiast œwiatła przewidzianego w prawidle 23 a) i) lub 23 a) ii);
    2. œwiatła burtowe;
    3. œwiatło rufowe.
  4. Statek o napędzie mechanicznym, do którego majš zastosowania ustępya) lub c) niniejszego prawidła, powinien również przestrzegać prawidła 23 a) ii).
  5. Statek lub obiekt holowany, inny niż wymieniony w ustępie g) niniejszego prawidła, powinien pokazywać:
    1. œwiatła burtowe;
    2. œwiatło rufowe;
    3. znak w kształcie rombu w miejscu, skšd będzie najlepiej widoczny, gdy długoœć zespołu holowniczego przekracza 200 metrów.
  6. Zwyjštkiem kilku statków holowanych przy burcie lub pchanych w grupie, które powinny być oœwietlone jako jeden statek:
    1. statek pchany nie będšcy częœciš jednostki zespolonej powinien pokazywać w swej przedniej częœci œwiatła burtowe;
    2. statek holowany przy burcie powinien pokazywaćœwiatło rufowe, a w swej przedniej częœci œwiatła burtowe.
  7. Holowany, trudno zauważalny, częœciowo zalewany statek lub obiekt, lub zestaw takich statków lub obiektów, gdy sš holowane, powinny pokazywać:
    1. jeżeli szerokoœć jest mniejsza niż 25 metrów -jedno białe œwiatło widoczne dookoła widnokręgu umieszczone na lub w pobliżu przedniego krańca, z wyjštkiem elastycznych pojemników (drakonów), które nie potrzebujš pokazywać œwiatła na lub w pobliżu przedniego krańca;
    2. jeżeli szerokoœć wynosi 25 m lub więcej - dwa dodatkowe œwiatła białe widoczne dookoła widnokręgu w miejscu lub w pobliżu największej swej szerokoœci;
    3. jezeli długoœć przekracza 100 m - dodatkowe białe œwiatła widoczne dookoła widnokręgu umieszczone między œwiatłmi wymaganymi punktami i) oraz ii) w taki sposób, aby odległoœć między œwiatłami nie przekraczała 100 m;
    4. znak w kształcie rombu na lub w pobliżu najbardziej do tyłu wysuniętej częœci ostatniego statku lub obiektu holowanego, a jeżeli długoœć zespołu holowniczego przekracza 200 m dodatkowy znak w kształcie rombu w miejscu, skšd będzie najlepiej widoczny tak daleko ku przodowi na ile jest to możliwe.
  8. Gdy z jakiejkolwiek wystarczajšcej przyczyny holowany statek lub obiekt nie jest w stanie pokazywać œwiateł lub znaków przewidzianych w ustępie e) lub g) niniejszego prawidła, należy przedsięwzišć wszelkie możliwe œrodki w celu oœwietlenia holowanego statku lub obiektu, lub co najmniej w celu wskazania obecnoœci takiego obiektu.
  9. Gdy z jakiejkolwiek wystarczajšcej przyczyny statek nie zajmujšcy się zazwyczaj pracami holowniczymi nie jest w stanie pokazywać œwiateł przewidzianych w ustępach a) lub c) niniejszego prawidła to statek taki nie jest obowišzany pokazywać tych œwiateł, gdy zajęty jest holowaniem innego statku, znajdujšcego się w niebezpieczeństwie lub potrzebujšcego pomocy. Należy przedsięwzišć wszelkie możliwe œrodki w celu pokazania rodzaju powišzania między statkiem holujšcym a holowanym, zwłaszcza przez oœwietlenie liny holowniczej, do czego upoważnia prawidło 36.
Prawidło 25. Statki żaglowe w drodze i statki wiosłowe.
  1. Statek żaglowy w drodze powinien pokazywać:
    1. œwiatła burtowe;
    2. œwiatła rufowe.
  2. Na statku żaglowym o długoœci mniejszej niż 12 metrów œwiatła przewidzine w ustępie a) niniejszego prawidła mogš być połšczone w jednej latarni noszonej na szczycie lub w pobliżu szczytu masztu, w miejscu, skšdbędzie ona najlepiej widoczna.
  3. Statek żaglowy w drodze może, oprócz œwiateł przewidzianych w ustępie a) niniejszego prawidła, pokazywać na szczycie masztu, w miejscu, skšd bedš najlepiej widoczne, dwa œwiatła widoczne dookoła widnokręgu, umieszczone w linii pionowej, górne czerwone, a dolne zielone, z tym, że œwiatła te nie powinny być pokazywane łšcznie z latarniš kombinowanš, dozwolonš ustępem b) niniejszego prawidła.
    1. Statek żaglowy o długoœci mniejszej niż 7 metrów powinien, jeżeli to jest możliwe, pokazywać œwiatła przewidziane w ustępie a) lub b) niniejszego prawidła, lecz jeœli ich nie pokazuje, to powinien mieć przygotowanš do szybkiego użycia latarkę elektrycznš lub zapalonš latarnię swiecšcš białym œwiatłem, które powinno być pokazywane wystarczajšco wczeœnie, aby zapobiec zderzeniu.
    2. Statek wiosłowy może pokazywaćœwiatła przewidziane w niniejszym prawidle dla statków żaglowych, lecz jeœli ich nie pokazuje, to powinien mieć przygotowanš do szybkiego użycia latarkę elektrycznš lub zapalonš latarnięęœwiecšcš białym œwiatłem, które powinno być pokazywane wystarczajšco wczeœnie, aby zapobiec zderzeniu.
  4. Jeżeli statek idšcy pod żaglami jest również napędzany przez maszynę, powinien pokazywać z przodu, w miejscu, skšd będzie najlepiej widoczny, znak w kształcie stożka skierowanego wierzchołkiem w dół.
Prawidło 26. Statki rybackie.
  1. Statek zajęty połowem, w drodze lub stojšcy na kotwicy, powinien pokazywać tylko œwiatła i znaki przewidziane w niniejszym prawidle.
  2. Statek zajęty trałowaniem, przez które rozumie się cišgnienie sieci trałowej w wodzie lub innego sprzętu używanego jako narzędzie połowu, powinien pokazywać:
    1. dwa œwiatła widoczne dookoła widnokręgu, umieszczone w linii pionowej, górne zielone, a dolne białe, albo znak składajšcy się z dwóch stożków skierowanych wierzchołkami do siebie i umieszczonych w linii pionowej jeden nad drugim;
    2. œwiatło masztowe, umieszczone za œwiatłem zielonym widocznym dookoła widnokręgu i wyżej od niego; statek o długoœci mniejszej niż 50 m nie jest obowišzany pokazywać takiego œwiatła, lecz może to czynić;
    3. gdy posuwa się po wodzie - œwiatła burtowe i œwiatło rufowe, oprócz œwiateł przewidzianych w niniejszym ustępie.
  3. Statek zajęty połowem, inny niż trałujšcy, powinien pokazywać:
    1. dwa œwiatła widoczne dookoła widnokręgu, umieszczone w linii pionowej, górne czerwone, a dolne białe, albo znak składajšcy się z dwóch stozków skierowanych wierzchołkami do siebie i umieszczonych w linii pionowej jeden nad drugim;
    2. jeżeli statek ma wystawione narzędzie połowu rozcišgajšce się na odległoœć w poziomie większš niż 150 m od statku - œwiatło białe widoczne dookoła widnokręgu albo stożek skierowany wierzchołkiem w górę, umieszczony w kierunku narzędzia połowu;
    3. gdy posuwa się po wodzie - œwiatła burtowe i œwiatło rufowe, oprócz œwiateł przewidzianych w niniejszym ustępie.
  4. Dodatkowe sygnały okreœlone w Załšczniku II do niniejszych Przepisów majš zastosowanie do statku zajętego połowem w bliskim sšsiedztwie innych statków również zajętych połowem.
  5. Statek nie zajęty połowem nie powinien pokazywaćœwiateł i znaków przewidzianych niniejszym prawidłem, lecz tylko œwiatła i znaki przewidziane dla statku o jego długoœci.
Prawidło 27. Statki nie odpowiadajšce za swoje ruchy lub statki o ograniczonej zdolnoœci manewrowej.
  1. Statek nie odpowiadajšcy za swoje ruchy powinien pokazywać:
    1. dwa czerwone œwiatła widoczne dookoła widnokręgu, umieszczone w linii pionowej w miejscu, skšd będš najlepiej widoczne;
    2. dwie kule lub podobne znaki, umieszczone w linii pionowej w miejscu, skšd będš najlepiej widoczne;
    3. gdy posuwa się po wodzie - œwiatła burtowe i œwiatło rufowe, oprócz œwiateł przewidzianych w niniejszym ustępie.
  2. Statek o ograniczonej zdolnoœci manewrowej, z wyjštkiem statku zajętego czyszczeniem z min, powinien pokazywać:
    1. trzy œwiatła widoczne dookoła widnokręgu, umieszczone w linii pionowej w miejscu, skšd będš najlepiej widoczne; œwiatła górne i dolne powinny być czerwone, a œrodkowe białe;
    2. trzy znaki umieszczone w linii pionowej w miejscu, skšd będš najlepiej widoczne; górny i dolny znak powinny mieć kształt kuli, a œrodkowy -rombu;
    3. gdy posuwa się po wodzie œwiatło, lub œwiatła masztowe, œwiatła burtowe i œwiatło rufowe, oprócz œwiateł przewidzianych w punkcie i);
    4. gdy stoi na kotwicy - œwiatła lub znaki przewidziane w prawidle 30, oprócz œwiateł lub znaków przewidzianych w punktach i) i ii).
  3. Statek o napędzie mechanicznym zajęty czynnoœciš holowniczš, która poważnie ogranicza statek holujšcy oraz obiekt holowany w ich zdolnoœci do odchylania się od ich kursu, powinien, oprócz œwiateł lub znaków przewidzianych w prawidle 24 a), pokazywać dodatkowo œwiatła i znaki przewidziane w punktach b) i) oraz ii) niniejszego prawidła.
  4. Statek zajęty pracami pogłębiarskimi lub podwodnymi, ograniczony w swej zdolnoœci manewrowej, powinien pokazywać œwiatła i znaki przewidziane w punktach b) i) ii) oraz iii) niniejszego prawidła, a jeżeli istnieje przeszkoda, pokazywać ponadto:
    1. dwa czerwone œwiatła widoczne dookoła widnokręgu albo dwie kule umieszczone w linii pionowej - aby wskazać stronę, po której znajduje się przeszkoda;
    2. dwa zielone œwiatła widoczne dookoła widnokręgu albo dwa romby umieszczone w linii pionowej - aby wskazać stronę, po której może przejœć inny statek;
    3. gdy stoi na kotwicy - œwiatła i znaki przewidziane w niniejszym ustępie, zamiast œwiateł przewidzianych w prawidle 30.
  5. Ilekroć wielkoœć statku zajętego pracami nurkowymi uniemożliwia pokazywanie wszystkich œwiateł i znaków przewidzianych w ustępie d) niniejszego prawidła, to powinien pokazywać:
    1. trzy œwiatła widoczne dookoła widnokręgu w miejscu skšd będš one widoczne najlepiej;
    2. œwiatła najwyższe i najniższe powinny być czerwone, a œrodkowe białe;
    3. sztywnš replikę flagi sygnałowej "A" międzynarodowego Kodu Sygnałowego na wysokoœci nie mniejszej niż 1 metr; należy przedsišwzišć œrodki do zapewnienia widocznoœci tego sygnału dookoła widnokręgu.
  6. Statek zajęty oczyszczaniem z min powinien dodatkowo oprócz œwiateł przewidzianych w prawidle 23. dla statku o napędzie mechanicznym lub znaku przewidzianego w prawidle 30. Dla statku stojšcego na kotwicy, pokazywać odpowiednio albo trzy zielone œwiatła widoczne dookoła widnokręgu, albo trzy kule. Jedno z tych œwiateł lub jeden z tych znaków powinien być pokazywany w pobliżu szczytu przedniego masztu i po jednym na każdym końcu rei przedniego masztu. Te œwiatła lub znaki oznaczajš, że niebezpieczne jest dla innego statku zbliżanie się w granicach 1000 metrów do statku zajętego oczyszczaniem z min.
  7. Statki o długoœci mniejszej niż 12 metrów, z wyjštkiem statków zajętych pracami nurkowymi, nie sš obowišzane pokazywać œwiateł i znaków wymaganych niniejszym prawidłem.
  8. Sygnały przewidziane w niniejszym prawidle nie sš sygnałami statków znajdujšcych się w niebezpieczeństwie i żšdajšcych pomocy. Sygnały te sš podane w Załšczniku IV do niniejszych Przepisów.
Prawidło 28. Statki ograniczone swym zanurzeniem.
Statek ograniczony swym zanurzeniem może, oprócz œwiateł przewidzianych w prawidle 23 dla statków o napędzie mechanicznym, pokazywać w miejscu, skšd będš najlepiej widoczne, trzy czerwone œwiatła widoczne dookoła widnokręgu, umieszczone w linii pionowej, albo walec.
Prawidło 29. Statki pilotowe.
  1. Statek pełnišcy służbę pilotowš powinien pokazywać:
    1. dwa œwiatła widoczne dookoła widnokręgu, umieszczone w linii pionowej na szczycie lub w poblizu szczytu masztu, górne białe, a dolne czerwone;
    2. gdy jest w drodze -dodatkowe œwiatła burtowe i œwiatło rufowe;
    3. gdy stoi na kotwicy -dodatkowo do œwiateł przewidzianych w punkcie i) -œwiatło, œwiatła lub znak przewidziany w prawidle 30 dla statków stojšcych na kotwicy.
  2. Statek pilotowy, jeżeli nie pełni służby pilotowej, powinien pokazywać œwiatła lub znaki przewidziane dla podobnego statku jego długoœci.
Prawidło 30. Statki zakotwiczone i statki na mieliŸnie.
  1. Statek stojšcy na kotwicy powinien pokazywać w miejscu, skšd będzie najlepiej widoczne:
    1. białe œwiatło widoczne dookoła widnokręgu albo kulš - w przedniej częœci statku;
    2. białe œwiatło widoczne dookoła widnokręgu na rufie lub w jej poblizu i ponizej œwiatła przewidzianego w punkcie i).
  2. Zamiast œwiateł przewidzianych w ustępie a) niniejszego prawidła statek o długoœci mniejszej niż 50 metrów może pokazywać białe œwiatło widoczne dookoła widnokręgu, w miejscu skšd będzie najlepiej widoczne.
  3. Statek stojšcy na kotwicy może, a statek o długoœci 100 metrów lub więcej powinien także używać dostępnych œwiateł roboczych lub równoznacznych do oœwietlenia swych pokładów.
  4. Statek na mieliŸnie powinien pokazywać œwiatła przewidziane w ustępach a) lub b) niniejszego prawidła, a ponadto - w miejscu, skšd będš najlepiej widoczne:
    1. dwa czerwone œwiatła widoczne dookoła widnokręgu, umieszczone w linii pionowej;
    2. trzy kule umieszczone w linii pionowej.
  5. Statek o długoœci mniejszej niż 7 metrów, stojšcy na kotwicy lub na mieliŸnie, lecz nie na wšskim przejœciu lub w jego pobliżu, na torze wodnym lub kotwicowisku albo gdzie normalnie inne statki nawigujš, nie jest obowišzany do pokazywania œwiateł lub znaków przewidzianych w ustępach a) i b) niniejszego prawidła.
  6. Statek o długoœci mniejszej niż 12 metrów stojšcy na mieliŸnie nie jest obowišzany do pokazywania œwiateł lub znaków wymaganych ustępami d) i) oraz ii) niniejszego prawidła.
Prawidło 31. Wodnosamoloty i ekranoplany.
Jeżeli wodnosamolot lub ekranoplan nie jest w stanie pokazywać œwiateł i znaków o charakterystyce lub rozmieszczeniu przewidzianych w prawidłach niniejszej częœci, to powinien on, jeżeli to jest możliwe, pokazywaćœwiatła i znaki jak najbardziej podobne do takiej charakterystyki i rozmieszczenia.
CZĘŒĆ D - SYGNAŁY DWIĘKOWE I ŒWIETLNE
Prawidło 32. Definicje.
  1. Wyraz "gwizdek" oznacza każdy przyrzšd do sygnalizacji dŸwiękowej zdolny do wytwarzania przewidzianych dŸwięków i odpowiadajšcy warunkom okreœlonym w załšczniku III do niniejszych Przepisów.
  2. Okreœlenie "dŸwięk krótki" oznacza dŸwięk trwajšcy około jednej sekundy.
  3. Okreœlenie "dŸwięk długi" oznacza dŸwięk trwajšcy od czterech do szeœciu sekund.
Prawidło 33. Wyposażenie w œrodki do sygnalizacji dŸwiękowej.
  1. Statek o długoœci 12 metrów lub większej powinien być zaopatrzony w gwizdek, statek o długoœci 20 metrów lub większej powinien oprócz gwizdka, być dodatkowo zaopatrzony w dzwon, a statek o długoœci 100 metrów lub większej powinien być dodatkowo zaopatrzony w gong, którego ton i dŸwięk nie mogš być mylone z tonem i dŸwiękiem dzwonu. Gwizdek, dzwon i gong powinny odpowiadać wymaganiom okreœlonym w Załšczniku III do niniejszych Przepisów. Dzwon lub gong albo obydwa te przyrzšdy mogš być zastšpione innymi œrodkami o odpowiednio takiej samej charakterystyce dŸwiękowej, z tym, że zawsze będzie możliwe ręczne nadawanie wymaganych sygnałów.
  2. Statek o długoœci mniejszej niż 12 metrów nie jest obowišzany do posiadania œrodków do sygnalizacji dŸwiękowej przewidzianych w ustępie a) niniejszego prawidła, lecz jeœli ich nie posiada, powinien być zaopatrzony w inne œrodki do nadawania donoœnego sygnału dŸwiękowego.
Prawidło 34. Sygnały manewrowe i ostrzegawcze.
  1. Gdy statki sš wzajemnie widoczne, statek o napędzie mechanicznym w drodze, wykonujšc manewr dozwolony lub wymagany niniejszymi prawidłami, powinien wskazać ten manewr za pomocš następujšcych sygnałów nadanych gwizdkiem:
    1. - jeden dŸwięk krótki - dla oznaczenia "Zmieniam mój kurs w prawo",
    2. - dwa dŸwięki krótkie -dla oznaczenia "Zmieniam mój kurs w lewo",
    3. - trzy dŸwięki krótkie -dla oznaczenia "Daj. bieg wstecz".
  2. Każdy statek może uzupełnić sygnały nadawane gwizdkiem, przewidziane w ustępie a) niniejszego prawidła, sygnałami œwietlnymi odpowiednio powtarzanymi w czasie wykonywania manewru:
    1. te œwietlne sygnały powinny mieć następujšce znaczenie:
      1. - jeden błysk -dla oznaczenia "Zmieniam mój kurs w prawo",
      2. - dwa błyski -dla oznaczenia "Zmieniam mój kurs w lewo",
      3. - trzy błyski -dla oznaczenia "Daj. bieg wstecz",
    2. każdy błysk œwiatła powinien trwać około jednej sekundy, przerwa między błyskami powinna trwać około jednej sekundy, a przerwa między kolejnymi sygnałami - nie mniej niż 10 sekund;
    3. œwiatło używane do tego sygnału, jeżeli jest założone, powinno być białym œwiatłem, widzianym z odległoœci co najmniej 5 mil i powinno odpowiadać postanowieniom załšcznika I do niniejszych Przepisów.
  3. Gdy statki sš wzajemnie widoczne w wšskim przejœciu lub na torze wodnym, wówczas:
    1. statek, który zamierza wyprzedzić inny statek, powinien zgodnie z prawidłem 9 e) i) wskazać swój zamiar za pomoca następujšcych sygnałów gwizdkiem:
      1. - dwa dŸwięki długie z następujšcym po nich jednym dŸwiękiem krótkim dla oznaczenia "Zamierzam was wyprzedzić z waszej prawej burty";
      2. - dwa dŸwięki długie z następujšcymi po nich dwoma dŸwiękami krótkimi dla oznaczenia "Zamierzam was wyprzedzić z waszej lewej burty";
    2. statek, który ma być wyprzedzony, jeżeli działa zgodnie z prawidłem 9 e) i), powinien wskazać swojš zgodę za pomocš następujšcego sygnału gwizdkiem:
      1. - jeden dŸwięk długi, jeden krótki, jeden długi i jeden krótki, nadane w tej kolejnosci.
  4. Gdy statki wzajemnie widoczne zbliżajš się do siebie i z jakiejkolwiek przyczyny którykolwiek z nich nie rozumie zamiarów lub działań drugiego statku lub ma wštpliwoœci, czy drugi statek podejmie wystarczajšce działanie w celu uniknięcia zderzenia, statek majšcy wštpliwoœć powinien wskazać jš przez nadanie gwizdkiem co najmniej pięciu krótkich i szybko po sobie następujšcych dŸwięków. Taki sygnał może być uzupełniony sygnałem œwietlnym o co najmniej pięciu krótkich i szybko po sobie następujšcych błyskach.
  5. Statek zbliżajšcy się do zakrętu lub do obszaru przejœcia toru wodnego, gdzie inne statki mogš być zasłonięte występujšcš przeszkodš, powinien nadać jeden długi dŸwięk. Każdy zbliżajšcy się statek znajdujšcy się poza zakrętem lub przeszkodš powinien odpowiedzieć na taki sygnał jednym długim dŸwiękiem.
  6. Jeżeli gwizdki sš zainstalowane na statku w odległoœci większej niż 100 metrów od siebie, wówczas tylko jeden gwizdek powinien być używany do nadawania sygnałów manewrowych lub ostrzegawczych.
Prawidło 35. Sygnały dŸwiękowe podczas ograniczonej widzialnoœci.
W strefie ograniczonej widzialnoœci lub w jej pobliżu podczas dnia lub w nocy sygnały przewidziane w niniejszym prawidle powinny być nadawane, jak następuje:
  1. Statek o napędzie mechanicznym posuwajšcy się po wodzie powinien nadawać z przerwami nie większymi niż 2 minuty jeden długi dŸwięk.
  2. Statek o napędzie mechanicznym w drodze, lecz majšcy silniki zatrzymane i nie posuwajšcy się po wodzie, powinien nadawać z przerwami nie większymi niż 2 minuty dwa długie dŸwięki następujšce po sobie z przerwš około 2 sekund między nimi.
  3. Statek nie odpowiadajšcy za swoje ruchy, statek o ograniczonej zdolnoœci manewrowej, statek ograniczony swym zanurzeniem, statek żaglowy, statek zajęty połowem i statek zajęty holowaniem lub pchaniem innego statku powinien zamiast sygnałów przewidzianych w ustępach a) lub b) niniejszego prawidła nadawać z przerwami nie większymi niż 2 minuty trzy następujšce po sobie dŸwięki: jeden długi i dwa krótkie.
  4. Statek zajęty połowem, gdy stoi na kotwicy i statek o ograniczonej zdolnoœci manewrowej, wykonujšcy swš pracę stojšc na kotwicy, powinien zamiast sygnałów przewidzianych w ustępie g) niniejszego prawidła nadawa. sygnał dŸwiękowy przepisany w ustępie c) niniejszego prawidła.
  5. Statek holowany lub gdy więcej statków jest holowanych, to ostatni statek zespołu holowniczego, jeżeli jest on obsadzony załogš, powinien nadawać cztery następujšce po sobie dŸwięki: jeden długi i trzy krótkie z przerwami nie większymi niż 2 minuty. Jeżeli to możliwe, sygnał ten powinien być nadawany bezpoœrednio po sygnale nadanym przez statek holujšcy.
  6. Gdy statek pchajšcy i statek pchany w przód sš połšczone ze sobš sztywno w jednostkę zespolonš, to powinny być traktowane jako statek o napędzie mechanicznym i nadawać sygnały przewidziane w ustępach a) lub b) niniejszego prawidła.
  7. Statek stojšcy na kotwicy powinien z przerwami nie większymi niż jedna minuta gwałtownie bić w dzwon przez około 5 sekund. Na statku o długoœci 100 metrów lub większej sygnał dzwonem należy nadawać w przedniej częœci statku, a bezpoœrednio po tym należy gwałtownie bić w gong przez około 5 sekund w tylnej częœci statku. Statek stojšcy na kotwicy może dodatkowo nadawać trzy następujšce po sobie dŸwięki, a mianowicie jeden krótki, jeden długi i jeden krótki, aby ostrzec zbliżajšcy się statek o swojej pozycji i możliwoœci zderzenia.
  8. Statek na mieliŸnie powinien nadawać sygnał dzwonem i w razie potrzeby sygnał gongiem przewidziany w ustępie g) niniejszego prawidła, a ponadto powinien nadawać trzy oddzielne i wyraŸne uderzenia w dzwon bezpoœrednio przed i po każdym gwałtownym biciu w dzwon. Statek na mieliŸnie może ponadto nadawać odpowiedni sygnał gwizdkiem.
  9. Statek o długoœci mniejszej niż 12 metrów lub większej, lecz mniejszej niż 20 metrów, nie jest obowišzany do nadawania dzwonem sygnałów przewidzianych w ustępach g) oraz h) niniejszego prawidła. Jednakże jeœli ich nie nadaje, to powinien nadawać inny wystarczajšco donoœny sygnał dŸwiękowy z przerwami nie większymi niż 2 minuty.
  10. Statek o długoœci mniejszej niż 12 metrów nie jest obowišzany do nadawania wymienionych sygnałów, lecz jeœli ich nie nadaje, to powinien nadawać inny dostatecznie donoœny sygnał dŸwiękowy z przerwami nie większymi niż 2 minuty.
  11. Statek pilotowy pełnišcy służbę pilotowš może, oprócz sygnałów przewidzianych w ustępach a), b) lub g) niniejszego prawidła, nadawać sygnał rozpoznawczy składajšcy się z czterech krótkich dŸwięków.
Prawidło 36. Sygnały zwrócenia uwagi.
Jeżeli jest to konieczne w celu zwrócenia uwagi innego statku, każdy statek może nadawać sygnały œwietlne lub dŸwiękowe, których nie można pomylić z jakimkolwiek sygnałem przewidzianym gdziekolwiek w niniejszych prawidłach lub może skierowa œwiatło reflektora poszukiwacza w kierunku niebezpieczeństwa w taki sposób, aby nie przeszkadzać innemu statkowi. Jakiekolwiek œwiatło dla zwrócenia uwagi innego statku powinno być takie, aby nie mogło być pomylone z jakimkolwiek œwiatłem stanowišcym pomoc nawigacyjnš. Przy stosowaniu niniejszego prawidła nie powinno się stosować œwiateł przerywanych lub obrotowych o wysokim natężeniu, takich jak œwiatła stroboskopowe.
Prawidło 37. Sygnały wzywania pomocy.
Jeżeli statek znajduje się w niebezpieczeństwie i żšda pomocy, powinien nadawać sygnały przewidziane w Załšczniku IV do niniejszych Przepisów.
CZĘŒĆ E - ZWOLNIENIA
Prawidło 38. Zwolnienia.
Każdy statek (lub kategoria statków), który spełnia wymagania międzynarodowych przepisów o zapobieganiu zderzeniom na morzu z 1960 roku i którego stępkę położono lub który znajdował się w odpowiednim stadium budowy przed wejœciem w życie niniejszych Przepisów, może być zwolniony od ich przestrzegania w odniesieniu do:
  1. instalacji œwiateł, których zasięg okreœlono w prawidle 22, do upływu czterech lat, liczšc od daty wejœcia w życie niniejszych Przepisów;
  2. instalacji œwiateł o charakterystyce barwy okreœlonej w punkcie 7 załšcznika I, do upływu czterech lat, liczšc od daty wejœcia w życie niniejszych Przepisów;
  3. zmiany rozmieszczenia œwiateł, wynikajšcych z przejœcia z brytyjskiego systemu miar na system metryczny i z zaokršglania liczb miar -zwolnienie stałe;
    1. zmiany rozmieszczenia œwiateł masztowych na statkach o długoœci mniejszej niż 150 metrów, wynikajšcej z postanowień punktu 3 a) załšcznika I do niniejszych Przepisów zwolnienie stałe;
    2. zmiany rozmieszczenia œwiateł masztowych na statkach o długoœci 150 metrów lub większej, wynikajšcej z postanowień punktu 3 a) załšcznika I do niniejszych Przepisów - do upływu dziewięciu lat, liczšc od daty wejœcia w życie niniejszych Przepisów;
    3. zmiany rozmieszczenia œwiateł masztowych, wynikajšce z postanowień punktu 2 b) załšcznika I do niniejszych Przepisów - do upływu dziewięciu lat, liczšc od daty wejœcia w życie niniejszych Przepisów;
    4. zmiany rozmieszczenia œwiateł burtowych, wynikajšcych z postanowień punktu 2g) i 3 b) Załšcznika I do niniejszych Przepisów - do upływu dziewięciu lat, liczšc od daty wejœcia w życie niniejszych Przepisów;
    5. wymagać co do œrodków sygnalizacji dŸwiękowej okreœlonych w Załšczniku III do niniejszych Przepisów - do upływu dziewięciu lat, liczšc od daty wejœcia w życie niniejszych Przepisów;
    6. zmiany rozmieszczeń œwiateł widocznych dookoła widnokręgu, wynikajšcej z postanowień punktu 9 b) Załšcznika I do niniejszych Przepisów - zwolnienie stałe.

Załšcznik I
Rozmieszczenie oraz szczegóły techniczne œwiateł i znaków.
  1. Defincja.
    1. Okreœlenie "wysokoœć nad kadłubem" oznacza wysokoœć nad najwyższym nieprzerwanym pokładem. Wysokoœć ta powinna być mierzona pionowo w dół od miejsca umieszczenia œwiatła.

  2. Pionowe rozmieszczenie œwiateł i odległoœć między nimi.
    1. Na statku o napędzie mechanicznym o długoœci 20 metrów lub większej œwiatła masztowe powinny być umieszczone, jak następuje:
      1. przednie œwiatło masztowe, a jeżeli jest niesione tylko jedno œwiatło masztowe, to powinno być ono niesione na wysokoœci nie mniejszej niż 6 metrów nad kadłubem, a jeżeli szerokoœć statku przekracza 6 metrów - na wysokoœci nie mniejszej niż szerokoœć statku, z tym jednak że œwiatło to nie musi znajdować się na wysokoœci większej niż 12 metrów nad kadłubem;
      2. jeżeli sš niesione dwa œwiatła masztowe, wówczas tylne œwiatło powinno znajdować się co najmniej o 4,5 metra w linii pionowej wyżej od przedniego.
    2. Pionowa odległoœć między œwiatłami masztowymi statku o napędzie mechanicznym powinna być taka, aby w każdych normalnych warunkach przegłębienia tylne œwiatło było widoczne nad przednim œwiatłem i oddzielnie od niego z odległoœci 1000 metrów od dziobnicy przy obserwacji z poziomu morza.
    3. œwiatło masztowe statku o napędzie mechanicznym o długoœci 12 metrów lub większej, lecz mniejszej niż 20 metrów, powinno być umieszczone 2,5 metra nad okrężnicš.
    4. Statek o napędzie mechanicznym o długoœci mniejszej niż 12 metrów może nieœć najwyższe œwiatło na wysokoœci mniejszej niż 2,5 metra nad okrężnicš. Jeżeli jednak œwiatło masztowe jest niesione oprócz œwiateł burtowych i œwiatła rufowego, lub gdy œwiatło widoczne dookoła widnokręgu przewidziane prawidłem 23 c) i) jest niesione oprócz œwiateł burtowych, to wówczas takie œwiatło masztowe, lub œwiatło widoczne dookoła widnokręgu, powinno być niesione co najmniej 1 metr wyżej niż œwiatła burtowe.
    5. Jedno z dwóch lub trzech œwiateł masztowych przewidzianych dla statku o napędzie mechanicznym zajętego holowaniem lub pchaniem innego statku powinno być umieszczone w tym samym miejscu , w którym znajduje się przednie albo tylne œwiatło masztowe; jeżeli sš noszone na tylnym maszcie, to najniższe tylne œwiatło masztowe powinno być co najmniej o 4,5 metra pionowo wyzej od przedniego œwiatła masztowego.
      1. œwiatło lub œwiatła masztowe przewidziane w prawidle 23 a) powinny być tak umieszczone, aby znajdowały się ponad wszystkimi innymi œwiatłami i przeszkodami i z dala od nich, z wyjštkiem jak przewidziano w punkcie ii)
      2. jeżeli nie jest możliwe noszenie œwiateł widocznych dookoła widnokręgu przewidzianych w prawidle 27 b) i) lub w prawidle 28 poniżej œwiateł masztowych, to mogš one być noszone nad tylnym œwiatłem (œwiatłami) masztowym lub pionowo między przednim œwiatłem (œwiatłami) masztowym a tylnym œwiatłem (œwiatłami) masztowym, jednakże w tym ostatnim przypadku pod warunkiem, że będš spełnione wymagania zawarte w punkcie 3 c) niniejszego Załšcznika.
    6. Œwiatła burtowe statku o napędzie mechanicznym powinny być umieszczone nad kadłubem na wysokoœci nie większej niż 3/4 wysokoœci przedniego œwiatła masztowego. Œwiatła te nie powinny znajdować się zbyt nisko, aby nie były pomylone ze œwiatłami pokładowymi.
    7. Œwiatła burtowe, jeżeli znajdujš się w latarni kombinowanej na statku o napędzie mechanicznym o długoœci mniejszej niż 20 metrów, powinny być umieszczone co najmniej 1 metr poniżej œwiatła masztowego.
    8. Jeżeli prawidła wymagajš, aby dwa lub trzy œwiatła były umieszczone w linii pionowej, wówczas odstęp między nimi powinien być następujšcy:
      1. na statku o długoœci 20 metrów lub większej odstęp między takimi œwiatłami powinien wynosić nie mniej niż 2 metry, a najniższe z nich, z wyjštkiem statku obowišzanego do niesienia œwiatła holowania, powinno być umieszczone na wysokoœci nie mniejszej niż 4 metry nad kadłubem;
      2. na statku o długoœci mniejszej niż 20 metrów odstęp między takimi œwiatłami powinien wynosić nie mniej niż 1 metr, a najniższe z nich, z wyjštkiem statku obowišzanego do niesienia œwiatła holowania, powinno być umieszczone na wysokoœci nie mniejszej niż 2 metry nad okrężnicš;
      3. jeżeli niesione sš trzy œwiatła, wówczas odstępy między nimi powinny być jednakowe.
    9. Z dwóch œwiateł widocznych dookoła widnokręgu, przewidzianych dla statku zajętego połowem, dolne powinno być umieszczone nad œwiatłami burtowymi na wysokoœci co najmniej dwukrotnie większej od odległoœci między dwoma œwiatłami pionowymi.
    10. Przednie œwiatło kotwiczne przewidziane w prawidle 30 a) i), jeżeli sš niesione dwa, powinno znajdować się nie mniej niż 4,5 metra nad tylnym œwiatłem. Na statku o długoœci 50 metrów lub większej przednie œwiatło kotwiczne powinno być umieszczone na wysokoœci nie mniejszej niż 6 metrów nad kadłubem.

  3. Poziome rozmieszczenie œwiateł i odległoœć między nimi.
    1. Jeżeli dwa œwiatła masztowe sš przewidziane dla statku o napędzie mechanicznym, wówczas pozioma odległoœć między nimi powinna wynosić nie mniej niż połowę długoœci statku, lecz nie musi być większa niż 100 metrów. Przednie œwiatło powinno być umieszczone w nie większej odległoœci od dziobnicy niż ćwierć długoœci statku.
    2. Na statku o napędzie mechanicznym o długoœci 20 metrów lub większej œwiatła burtowe nie powinny być umieszczone przed przednimi œwiatłami masztowymi. œwiatła te powinny być umieszczone na burcie statku lub w jej pobliżu.
    3. Jeżeli œwiatła przewidziane w prawidle 27 b) i) lub prawidle 28 sš umieszczone pionowo między przednim œwiatłem (œwiatłami) masztowym a tylnym œwiatłem (œwiatłami) masztowym, to te œwiatła widoczne dookoła widnokręgu powinny być umieszczone w odległoœci poziomej nie mniejszej niż 2 metry w kierunku poprzecznym od płaszczyzny symetrii statku.
    4. Jeżeli tylko jedno œwiatło masztowe jest przewidziane dla statku o napedzie mechanicznym, œwiatło to powinno być pokazywane z przodu od œródokręcia; z tym, że statek o długoœci mniejszej niż 20 metrów nie potrzebuje pokazywać tego œwiatła z przodu od œródokręcia, lecz powinien pokazywać je tak dalece z przodu jak to jest możliwe.

  4. Szczegóły dotyczšce rozmieszczenia œwiateł kierunkowych na statkach rybackich, pogłębiarkach i statkach zajętych pracami podwodnymi.
    1. œwiatło wskazujšce kierunek na wystawione narzędzie połowu ze statku zajętego połowem, przewidziane w prawidle 26 c) ii), powinno znajdować się w odległoœci poziomej nie mniejszej niż 2 metry i nie większej niż 6 metrów od dwóch œwiateł widocznych dookoła widnokręgu - czerwonego i białego. Œwiatło to powinno być umieszczone nie wyżej niż białe œwiatło widoczne dookoła widnokręgu, przewidziane w prawidle 26 c) i), i nie niżej niż œwiatła burtowe.
    2. œwiatła i znaki statku zajętego pogłębianiem lub pracami podwodnymi, wskazujšce burtę, z której istnieje przeszkoda, lub burtę, z której można przejœć bezpiecznie, przewidziane w prawidle 27 d) i) oraz ii), powinny być umieszczone w możliwie największej odległoœci w poziomie, lecz w żadnym wypadku nie mniejszej niż 2 metry od œwiateł lub znaków przewidzianych w prawidle 27 b) i) oraz ii). W żadnym wypadku górne z tych œwiateł lub znaków nie może znajdować się na większej wysokoœci niż dolne z trzech œwiateł lub znaków przewidzianych w prawidle 27 b) i) oraz ii).

  5. Osłony dla œwiateł burtowych.
    Œwiatła burtowe statków o długoœci 20 metrów lub większej powinny mieć od strony statku osłony pomalowane czarnš matowš farbš i powinny spełniać wymagania punktu 9 niniejszego Załšcznika. Na statkach o długoœci mniejszej niż 20 metrów, w razie koniecznoœci spełnienia wymagań zawartych w punkcie 9 niniejszego Załšcznika, œwiatła burtowe powinny być wyposażone od strony statku w osłony pomalowane czarnš matowš farbš. W odniesieniu do latarni kombinowanej, o pojedynczym pionowym żarniku i bardzo wšskiej przegrodzie między zielonym i czerwonym sektorem, osłony zewnętrzne sš zbędne.
  6. Znaki.
    1. Znaki powinny być czarne i mieć następujace wymiary:
      1. kula powinna miećœrednicę co najmniej 0,6 metra;
      2. stożek powinien mieć podstawę o œrednicy co najmniej 0,6 metra, a wysokoœć równš swojej œrednicy;
      3. walec powinien mieć œrednicę co najmniej 0,6 metra, a wysokoœć równš dwukrotnej œrednicy;
      4. romb powinien składać się z dwóch stożków okreœlonych wyżej w punkcie ii) i majacych wspólnš podstawę.
    2. odległoœć pionowa między znakami powinna wynosić co najmniej 1,5 metra.
    3. Na statku o długoœci mniejszej niż 20 metrów mogš być używane znaki o mniejszych wymiarach, lecz proporcjonalne do wielkoœci statku, a odległoœć między nimi może być odpowiednio zmniejszona.

  7. Specyfikacja barwy œwiateł.
    Chromatycznoœć wszystkich œwiateł nawigacyjnych powinna odpowiadać następujšcym normom mieszczšcym się w granicach obszarów wskazanych dla każdej barwy na wykresie międzynarodowej Komisji Oœwietleniowej (CIE). Granice obszarów każdej barwy sš okreœlone współrzędnymi punktów narożnych, które sš następujšce:
    1. Biała
      X 0.525 0.525 0.452 0.310 0.310 0.443
      Y 0.382 0.440 0.440 0.348 0.283 0.382
    2. Zielona
      X 0.028 0.009 0.300 0.203
      Y 0.385 0.723 0.511 0.356
    3. Czerwona
      X 0.680 0.660 0.735 0.721
      Y 0320 0.320 0.265 0.259
    4. żółta
      X 0.612 0.618 0.575 0.575
      Y 0.382 0.382 0.425 0.406

  8. Natężenie œwiateł.
    1. Minimalne natężenie œwiateł powinno być obliczone za pomocš wzoru:
      I = 3,43 x 106 x Tx D2 x K-D
      gdzie:
      1. I - oznacza natężenie œwietlne w kandelach w warunkach eksploatacji,
      2. T - oznacza próg widzialnoœci 2 x 10-7 luksów,
      3. D - oznacza zasięg widzialnoœci œwiatła (zasięg œwietlny) w milach morskich,
      4. K - oznacza współczynnik przepuszczalnoœci atmosferycznej.
      Wartoœć K dla przewidzianych œwiateł powinna wynosić 0,8 co odpowiada widzialnoœci meteorologicznej około 13 mil morskich.
    2. Wartoœci wynikajšce z powyższego wzoru przedstawia następujaca tabela:
      Zasięg widzialnoœci (zasięg œwietlny) œwiatła w milach morskichNatężenie œwietlne œwiatła w kandelachdla K = 0.8 DI
      1 0.8
      2 4.3
      3 12
      4 27
      5 52
      6 94
      Uwaga: Maksymalne natężenie œwietlne œwiateł nawigacyjnych powinno być ograniczone w celu uniknięcia nadmiernej jaskrawoœci. Nie powinno się tego dokonywać przez stosowanie zmiennej regulacji natężenia œwietlnego.

  9. Sektory poziome.
      1. œwiatła burtowe zainstalowane na statku powinny mieć wymagane minimalne natężenie w kierunku w przód. Natężenie to powinno zmniejszyć się aż do zaniku między1 a 3 stopniem poza przepisanymi sektorami.
      2. Minimalne wymagane natężenie dla œwiateł rufowych i œwiateł masztowych oraz w obrębie 22,5 stopnia poza trawersem dla œwiateł burtowych powinno być utrzymane na łuku widnokręgu aż do 5 stopni wewnštrz granic sektorów przewidzianych w prawidle 21. Od 5 stopni wewnštrz przewidzianych sektorów natężenie może się zmniejszać o 50 procent do granic tych sektorów; następnie natężenie powinno się stale zmniejszać, aż do osišgnięcia praktycznego zaniku, nie dalej niż 5 stopni poza przewidzianymi sektorami.
      1. œwiatła widoczne dookoła widnokręgu powinny być tak umieszczone, aby nie były zasłaniane przez maszty, stengi lub nadbudówki w sektorach katowych większych niż 6 stopni, z wyjštkiem œwiateł kotwicznych, które nie muszš być umieszczone zbyt wysoko nad kadłubem.
      2. jeżeli nie jest możliwe spełnienie wymagań ustępu b) i) niniejszego punktu przez pokazywanie tylko jednego œwiatła widocznego dookoła widnokręgu, powinny być użyte dwa œwiatła widoczne dookoła widnokręgu należycie umieszczone lub rozdzielone ekranem, tak aby były one, tak dalece jak to jest możliwe, widoczne jako jedno œwiatło z odległoœci jednej mili.

  10. Sektory pionowe.
    1. Sektory pionowe œwiateł elektrycznych, z wyjštkiem œwiateł statków żaglowych w drodze, powinny zapewniać, aby:
      1. co najmniej minimalne wymagane natężenie było utrzymane w granicach kšta od 5 stopni ponad widnokręgiem do 5 stopni poniżej widnokręgu,
      2. co najmniej 60 procent minimalnego wymaganego natężenia było utrzymane w granicach kšta od 7,5 stopnia ponad widnokręgiem do 7,5 stopnia poniżej widnokręgu.
    2. Na statkach żaglowych w drodze sektory pionowe zainstalowanych œwiateł elektrycznych powinny zapewniać, aby:
      1. co najmniej minimalne wymagane natężenie było utrzymane w granicach kšta od 5 stopni ponad widnokręgiem do 5 stopni poniżej widnokręgu,
      2. co najmniej 50 procent minimalnego wymaganego natężenia było utrzymane w granicach kšta od 25 stopni ponad widnokręgiem do 25 stopni poniżej widnokręgu.
    3. W odniesieniu do œwiateł innych niż elektryczne powyższe postanowienia powinny być przestrzegane tak œciœle, jak to jest możliwe.

  11. Natężenie œwiateł nieelektrycznych.
    Œwiatła nieelektryczne powinny w miarę możliwoœci mieć minimalne natężenie, okreœlone w tabeli podanej w punkcie 8 niniejszego Załšcznika.

  12. Œwiatło manewrowe.
    Bez względu na postanowienia punktu 2 f) niniejszego Załšcznika œwiatło manewrowe okreœlone w prawidle 34 b) powinno być umieszczone w tej samej płaszczyŸnie pionowej symetrii statku co œwiatło lub œwiatła masztowe i jeżeli jest to możliwe, na wysokoœci co najmniej 2 metrów pionowo ponad przednim œwiatłem masztowym, z tym że będzie ono niesione nie mniej niż 2 metry pionowo poniżej lub powyżej tylnego œwiatła masztowego. Na statku noszšcym tylko jedno œwiatło masztowe œwiatło manewrowe powinno być noszone w miejscu, skšdcbędzie najlepiej widoczne, w odległoœci pionowej co najmniej 2 metrów od œwiatła masztowego.

  13. Statek szybkobieżny.
    1. œwiatło masztowe statku szybkobieżnego może być umieszczone na wysokoœci względem szerokoœci statku nizej niż przewidziano w punkcie 2 a) i) niniejszgeo Załšcznika, pod warunkiem, że kšt przy podstawie trójkšta równoramiennego utworzonego przez œwiatła burtowe i œwiatło masztowe widoczne od przodu w rzucie pionowym, nie jest mniejszy niż 27 stopni.
    2. Na statku szybkobieżnym o długoœci 50 metrów lub większej, pionowa odległoœć 4,5 metra między przednim i tylnym œwiatłem masztowym wymagana w punkcie 2 a) ii) niniejszego Załšcznika, może być zmodyfikowana pod warunkiem, że odległoœć taka nie będzie mniejsza od wartoœci okreœlonej według następujšcego wzoru:
      y = (a + 17F)C/1000 + 2
      gdzie:
      1. y oznacza wysokoœć głównego œwiatła masztowego powyżej przedniego œwiatła masztowego w metrach;
      2. a oznacza wysokoœć przedniego œwiatła masztowego nad poziomem wody w metrach, w warunkach eksploatacyjnych;
      3. F oznacza przegłębienie w warunkach eksploatacyjnych, w stopniach;
      4. C oznacza odległoœć poziomš między œwiatłami masztowymi w metrach.

  14. Zatwierdzenie.
    Konstrukcja œwiateł i znaków oraz instalacja œwiateł na statku powinny odpowiadać wymaganiom właœciwego organu Państwa, którego banderę statek ma prawo podnosić.

Załšcznik II
Dodatkowe sygnały statków rybackich łowišcych blisko siebie.
  1. Postanowienia ogólne.
    Œwiatła wymienione w niniejszym Załšczniku, jeżeli sš pokazywane zgodnie z postanowieniami prawidła 26 d), powinny być umieszczone w miejscu, skšd będš najlepiej widoczne, w odległoœci co najmniej 0,9 metra od siebie i poniżej œwiateł przewidzianych w prawidle 26 b) i) oraz c) i). œwiatła powinny być widoczne dookoła widnokręgu z odległoœci co najmniej 1 mili, lecz z odległoœci mniejszej niż œwiatło przewidziane niniejszymi prawidłami dla statków rybackich.

  2. Sygnały trawlerów.
    1. Statki o długoœci 20 metrów lub większej, gdy sš zajęte trałowaniem za pomocš sprzetu dennego lub pelagicznego, powinny pokazywać:
      1. gdy wydajš swoje sieci - dwa białe œwiatła w linii pionowej,
      2. gdy wybierajš swoje sieci - jedno białe œwiatło nad jednym œwiatłem czerwonym w linii pionowej,
      3. gdy sieć uwišzła na przeszkodzie - dwa czerwone œwiatła w linii pionowej.
    2. Każdy ze statków o długoœci 20 metrów lub większej zajętych trałowaniem parami powinien pokazywać:
      1. w nocy - œwiatło reflektora skierowane w przód i w kierunku drugiego statku, z którym trałuje w parze,
      2. gdy statki wydajš lub wybierajš swoje sieci albo gdy ich sieci uwięzły na przeszkodzie œwiatła przewidziane w powyższym punkcie 2 a).
    3. Statek o długoœci mniejszej niż 20 metrów zajety trałowaniem za pomocš sprzętu dennego lub pelagicznego czy też zajęty trałowaniem parami może pokazywać odpowiednie œwiatła przewidziane w punktach 2 a) lub 2 b).

  3. Sygnały œwietlne sejnerów.
    Statki zajęte połowem sieciš okrężnicš mogš pokazywać dwa żółte œwiatła w linii pionowej. Œwiatła te powinny na przemian dawać błysk co sekundę, a czas trwania œwiatła i przerwy powinny być jednakowe. œwiatła te mogš być pokazywane tylko wtedy, gdy sprzęt połowowy przeszkadza statkowi w manewrach.

Załšcznik III
Szczegóły techniczne œrodków do sygnalizacji dŸwiękowej.
  1. Gwizdki.
    1. Częstotliwoœć i zasięg słyszalnoœci.
      Podstawowa częstotliwoœć sygnału powinna mieœcić się w granicach 70-700 Hz. Zasięg słyszalnoœci sygnału danego gwizdkiem powinien być okreœlony przez te częstotliwoœci, które mogš obejmować częstotliwoœć podstawowš i/lub jednš lub więcej wyższych częstotliwoœci, które mieszczš się w granicach 180-700 Hz (+/-1%) dla statku o długoœci 20 metrów lub większej lub 180-2100 Hz (+/-1%) dla statku o długoœci mniejszej niż 20 metrów i które zapewniajš poziom ciœnienia akustycznego okreœlony w punkcie 1 c), jak niżej.

    2. Granice podstawowych częstotliwoœci.
      W celu zapewnienia znacznej różnorodnoœci charakterystyki gwizdka podstawowa częstotliwoœć gwizdka powinna mieœcić się w następujšcych granicach:
      1. 70 - 200 Hz - dla statku o długoœci 200 metrów lub większej,
      2. 130 - 350 Hz - dla statku o długoœci 75 metrów lub większej, lecz mniejszej niż 200 metrów,
      3. 250 - 700 Hz -dla statku o długoœci mniejszej niż 75 metrów.

    3. Natężenie sygnału dŸwiękowego i Zasięg słyszalnoœci.
      Gwizdek zainstalowany na statku powinien zapewniać w kierunku największego natężenia dŸwięku gwizdka i w odległoœci 1 metra od niego poziom ciœnienia akustycznego w paœmie o wartoœci co najmniej 1/3 oktawy w granicach częstotliwoœci 180-700 Hz (+/-1%) dla statku o długoœci 20 metrów lub większej, lub 180-2100 Hz (+/-1%) dla statku o długoœci mniejszej niż 20 metrów, nie mniejszy niż to odpowiednio podaje poniższa tabela:
      Długoœć statku w metrach Pasmo 1/3 oktawy poziom w odległoœci 1 metra w dB w odniesieniu do 2x10-5 N/m2 Zasięg słyszalnoœci w milach morskich
      200 lub więcej1432
      od 75 lecz mniej niż 2001381.5
      od 20 lecz mniej niż 751301
      mniej niż 20120 *1      115 *2      111 *30,5
      *1 Gdy mierzone częstotliwoœci mieszczš się w granicach 180-450 Hz
      *2 Gdy mierzone częstotliwoœci mieszczš się w granicach 450-800 Hz
      *3 Gdy mierzone częstotliwoœci mieszczš się w granicach 800-2100 Hz
      Zasięg słyszalnoœci podano w powyższej tabeli dla informacji. Jest on w przybliżeniu zasięgiem, przy którym gwizdek może być słyszany na jego osi wzdłużnej z 90-procentowym prawdopodobieństwem podczas spokojnego powietrza na pokładzie statku, na którym panuje œredni poziom tła hałasu na stanowiskach nasłuchu (to jest 68 dB w paœmie oktawy zeœrodkowanej na częstotliwoœci 250 Hz i 63 dBw paœmie oktawy zeœrodkowanej na 500 Hz). W praktyce Zasięg, w którym gwizdek może być słyszalny, jest nadzwyczaj zmienny i zależy w znacznym stopniu od warunków pogody. Podane wartoœci można uważać za typowe, lecz podczas silnego wiatru lub wysokiego poziomu hałasu otoczenia na stanowisku nasłuchu Zasięg ten może ulec silnemu zmniejszeniu.

    4. Właœciwoœci kierunkowe.
      We wszystkich kierunkach w płaszczyŸnie horyzontalnej, objętych sektorem +/-45 stopni w stosunku do osi, poziom ciœnienia akustycznego gwizdka kierunkowego nie powinien być niższy niż o 4 dB poniżej poziomu ciœnienia akustycznego w osię We wszystkich innych kierunkach w płaszczyŸnie horyzontalnej poziom ciœnienia akustycznego nie powinien być niższy niż o 10 dB poniżej poziomu ciœnienia akustycznego w osi i taki, aby Zasięg we wszystkich kierunkach równy był co najmniej połowie Zasięgu w osię Poziom ciœnienia akustycznego powinien być mierzony w paœmie jednej trzeciej oktawy okreœlajšcej Zasięg słyszalnoœci.

    5. Miejsce gwizdków.
      Jeżeli gwizdek kierunkowy ma być używany jako jedyny gwizdek na statku, powinien być tak zainstalowany, aby największe natężenie jego dŸwięku skierowane było prosto w przód. Gwizdek powinien być umieszczony tak wysoko na statku, jak to jest możliwe, w celu zmniejszenia przeszkód w rozchodzeniu się emitowanego dŸwięku, a również w celu zredukowania do minimum ryzyka zakłóceń w słyszeniu przez personel. Poziom ciœnienia akustycznego własnego sygnału statku na stanowiskach nasłuchu nie powinien przekraczać 110 dB (A), a jeżeli to możliwe, nie powinien przekraczać 100 dB (A).

    6. Instalacja kilku gwizdków.
      Jeżeli gwizdki zainstalowano w odległoœci większej niż 100 metrów od siebie, należy zapewnić, aby gwizdki nie działały równoczeœnie.

    7. Kombinowane systemy gwizdków.
      Jeżeli z powodu obecnoœci przeszkód w polu akustycznym pojedynczego gwizdka lub jednego z gwizdków wymienionych wyżej w punkcie 1 f) może występować strefa znacznie obniżonego poziomu sygnału, zaleca się zainstalowanie kombinowanego systemu gwizdków w sposób zapobiegajacy obniżeniu tego poziomu. W rozumieniu niniejszych prawideł kombinowany system gwizdków należy uważać za jeden gwizdek. Gwizdki wchodzšce w skład kombinowanego systemu powinny być umieszczone w odległoœci nie większej niż 100 metrów od siebie; powinny być tak urzšdzone, by działały równoczeœnie. Częstotliowoœć każdego z tych gwizdków powinna się różnić od częstotliwoœci pozostałych co najmniej o 10 Hz.

  2. Dzwon i gong.
    1. Natężenie sygnału.
      Dzwon, gong lub inny przyrzšd o podobnej charakterystyce dŸwięku powinny wytwarzać poziom ciœnienia akustycznego nie niższy niż 110 dB w odległoœci 1 metra od niego.

    2. Konstrukcja.
      Dzwony i gongi powinny być skonstruowane z materiału odpornego na korozję i zdolne do dawania jasnego tonu. œrednica kielicha dzwonu powinna być nie mniejsza niż 300 mm dla statków o długoœci niż 20 metrów lub większej. Zaleca się, gdzie jest to wykonalne, stosować serce dzwonu o napędzie mechanicznym w celu zapewnienia stałej siły uderzenia, z tym żeby możliwe było ręczne jego uruchomienie. Masa serca dzwonu powinna być nie mniejsza niż 3 procent masy dzwonu.

    3. Zatwierdzenie.
      Konstrukcja œrodków do sygnalizacji dŸwiękowej, ich wykonanie oraz ich instalacja na statku powinny odpowiadać wymaganiom właœciwego organu Państwa, którego banderę statek ma prawo podnosić.

    Załšcznik IV.
    Sygnały wzywania pomocy.
    1. Następujšce sygnały, używane lub pokazywane łšcznie albo z osobna, wskazujš niebezpieczeństwo i potrzebę pomocy:
      1. wystrzał armatni lub inny sygnał detonacyjny dawany w odstępach około 1 minuty,
      2. nieprzerwany dŸwięk dawany za pomocš dowolnego sygnalizacyjnego przyrzšdu mgłowego,
      3. rakiety lub pociski wyrzucajšce czerwone gwiazdy, wystrzeliwane pojedynczo w krótkich odstępach czasu,
      4. sygnał składajšcy się z grupy • • • − − − • • • (SOS) nadawany znakami Morse'a za pomocš radiotelegrafu lub jakiegokolwiek innego sposobu sygnalizacji,
      5. sygnał nadany za pomocš radiotelefonu, składajšcy się z wypowiedzianego słowa "Mayday",
      6. sygnał wzywania pomocy N C według Międzynarodowego Kodu Sygnałowego, ( )
      7. sygnał składajšcy się z kwadratowej flagi majšcy nad niš lub pod niš kulę lub przedmiot podobny do kuli,
      8. płomień na statku (jak np. palšca się beczka smoły, oleju itp.),
      9. rakieta spadochronowa lub pochodnia ręczna palšca się czerwonym płomieniem,
      10. sygnał dymny wydzielajšcy dym o barwie pomarańczowej,
      11. powolne i powtarzalne podnoszenie i opuszczanie obu ramion wyprostowanych w bok,
      12. radiotelegraficzny sygnał alarmowy, (zobacz GMDSS),
      13. radiotelefoniczny sygnał alarmowy, (zobacz GMDSS),
      14. sygnały nadawane przez pławy radiowe wskazujšce niebezpieczeństwo i pozycję, (zobacz EPIRB, GMDSS),
      15. stwierdzone sygnały nadawane za pomocš systemów łšcznoœci radiowej włšczajšc w to transpordery radarowe łodzi ratunkowych, (zobacz SART).
    2. Używanie lub pokazywanie któregokolwiek z powyższych sygnałów w innym celu niż dla wskazania niebezpieczeństwa i potrzeby pomocy oraz używanie innych sygnałów, które można byłoby pomylić z którymkolwiek z powyższych sygnałów, jest zabronione.
    3. Należy zwrócić uwagę na odpowiednie działy Międzynarodowego Kodu Sygnałowego i Poradnika poszukiwania i ratowania dla statków handlowych oraz na następujšce sygnały:
      1. kawał płótna pomarańczowego z czarnym kwadratem i kołem lub z innym odpowiednim symbolem (dla identyfikacji z powietrza),
      2. barwny znak.
 Akademicki Klub Morski w GdaŁ„sku, adres korespondencyjny: ul. Stogi 18, 80-642, GdaŁ„sk - GĂłrki Zachodnie, NIP 584-02-54-136, e-mail:akm@akm.gda.pl